Kuşaklar

Topluma bakıldığında çok geniş bir yelpazede yaş gruplarının bir arada yaşadığını görüyoruz. Bu yaş grupları farklı düşünce yapısına, hayat deneyimine sahip olsa da aynı ortamlarda yaşamaktadır. Bu kişilerin sözlerine, davranışlarına ve hayata bakış açılarına bakıldığında dönem olarak farklılıklar bulunduğu görülecektir. İşte aynı toplumda yaşayıp da farklı yaş gruplarına, farklı anlayışlara sahip kişiler farklı kuşaklardan kişiler olarak değerlendirilebilir. Kuşak farkı denilen şey aslında bu kişilerin yaşadıkları yılların farklı olması ve o yıllardaki yaşam tarzlarından beslenmiş olmalarıdır. Kuşaklar bu şekilde birbirinden ayrılmaktadır.

Kuşak kavramının ortaya çıkmasının sebepleri arasında yaşanılan yılların çok önemli bir yeri bulunmaktadır. Aşağı yukarı aynı yıllarda doğmuş, aynı yıllarda ve aynı sıkıntılar büyümüş, aynı şarkıları dinlemiş ve dünya üzerinde yaşanan aynı olaylara şahit olmuş olan kişilere aynı kuşaktan insanlar denilmektedir. Aynı çağı yaşayan insanlara aynı dönemde yaşadıklarını ifade eden bazı isimler verilmiştir. X kuşağı, y kuşağı ve z kuşağı bunlardan bazılarıdır. Yeni gelen nesiller için ve çok eski dönemler için çeşitli isimler kullanılması söz konusu olmaktadır. Fakat bu 3 kuşak belirgin olarak ve şu an yaşadığımız dünyada ayrı dönemlerden oldukları belli olan kuşaklardır.

Kuşak kelimesinin yerine jenerasyon kelimesini kullananlar da vardır. Aynı jenerasyona ait olmak demek aynı dönemde yaşamış ve aynı dönemin olaylarından, siyasi yaşamından etkilenmiş kişilerdir. Bu şekilde yapılan bir sınıflandırmada aynı kuşaktan olan kişilerin gelenekleri, ilgi alanları ve yaşam tarzları aşağı yukarı aynı olmaktadır. Bu aynı kuşaktan kişiler bir araya geldiklerinde oturup ortak nokta bulabilmekte ve konuşabilmektedir. X, y, x kuşakları kendi içlerinde en iyi iletişim kurabilen kişilerdir. Bu kuşaklar kendi içlerinde ne kadar uyumlu ise kendilerinin dışındaki diğer kuşaklarla o kadar çatışma halindedir. Bu sebeple kuşak çatışması denilen birbirinin davranışlarını ve düşünce yapılarını anlamama söz konusu olabilmektedir. Karşılıklı anlayış ile bu çatışmanın yaşanmayacağı düşünülmektedir.

Kuşak Sıralaması

Kuşak sıralaması X, Y, Z ve Alfa kuşağı şeklindedir ancak alfa kuşağı yeni bir kuşak olduğu için birçok kişinin ilgi alanına girmemektedir. İnsanların dünyaya geldikleri yıllardan başlayarak yaşamlarını aynı çağda bir arada geçirdikleri insanlar aynı kuşaktan insanlardır. Bu kişileri aynı kuşaktan olması yaşlarının yakın alması anlamına gelmektedir. Dünya genelinde genç kuşaklar X, Y, Z kuşakları olarak adlandırılmaktadır. Bu sıralama yakın zamanda dünya üzerinde yaşamış olan ama yine de belirgin şekilde aralarında ayrılık bulunan nesiller olarak ayrılmıştır. X kuşağında olanlar sonraki dönem gelen ve X kuşağına göre daha yenilikçi olan Y kuşağından belirgin olarak ayrılmaktadır. Bu sebeple de iki farklı kuşak şeklinde ayrılmıştır. Z kuşağı ise Y kuşağına göre biraz da yenilikçi ve hayata bakış açıları, yaşam tarzları farklı nesillerdir. Bu yakın dönemde yaşamış olan kişiler de Y kuşağı ve Z kuşağı olarak sıralanmaktadır.

Dünyadaki genç nesil diyebileceğimiz grup 3’e ayrılmaktadır. Bu 3 farklı jenerasyon kendi içinde benzer diğer kuşaklarla farklı özelliklere sahiptir. Bu sebeple kuşakların özellikleri ve yaşam tarzları iyi incelenmelidir. Yapılan detaylı inceleme ve gözlem sonunda farklılıkların belirgin olarak ortaya çıktığı görülmektedir. Bu kuşaklardan X kuşağı yeniliklere adapte olmaya çalışan bir nesil ama bir yandan da sabırla iş hayatlarında yükselme konusunda çaba sarf ediyorlar. Y kuşağı ise X kuşağına göre biraz daha aceleci ve iş hayatında hemen yönetici olmayı planlıyor. Y kuşağı para harcamak için çalışmayı tercih ediyor ve kendi görüşlerinden asla vazgeçmiyor. Bir sonraki ve Z kuşağı olarak adlandırılan kuşak ise artık sokakta oyun oynama aşamasını çoktan geçip teknolojik cihazlarla ve sosyal medya ile sosyalleşmeye çalışıyor.

X Y Z Kuşağı

İnsanların farklı yaş grupları olarak farklı yaşam tarzlarına, ilgi alanlarına ve kültürlere sahip genç nesil kendi içinde gruplandırılmaktadır. X, Y, Z olarak belirgin şekilde ayrılan bu nesiller kendi içlerinde ortak özelliklere sahip iken bir önceki veya bir sonraki nesil ile aralarında çok büyük farklar ortaya konulmaktadır. Bu 3 farklı jenerasyon şu an toplumuzda ve dünyada en etkin gruplardır. Dünyanın çekip çevrilmesi, yeniliklerin ortaya konulması bu 3 neslin etkisi ile olmaktadır.

Jenerasyon olarak da bilinen bu 3 farklı kuşak, aynı dönemde doğan ve büyüyen insanların yaşadıkları çağın özelliklerine göre sınıflandırılması sonucunda oluşmaktadır. X Y Z kuşağı olarak adlandırılan bu kuşaklarda yaşayan kişilerin gelişimi özellikleri gelenek ve görenekleri, yaşam tarzları ve de ilgi alanları birbirinden farklı şekillerde ortaya konuşmaktadır.

X, Y ve Z kuşakları aslında doğum yıllarına göre sınıflandırılmaktadır. Farklı yıllarda doğan ve o dönemin etkisi ile büyüyen bireylerin, fikirlerinde ve dünya görüşünde de büyük farklılıklar ortaya çıkması çok normal olarak değerlendirilmektedir. Bu farklı yaş grubuna ait nesillerin hayattan beklentileri ve hayata bakış açıları da farklı olmaktadır. Bu her bir neslin ortaya koydukları ve tanınmalarını sağlayan özellikleri bulunmaktadır. Bu kuşaklara alfabenin son harflerinden oluşan ve matematikte de çokça kullanılan X, Y, Z harfleri verilmiştir. Bu harfler verilirken sonraki dönemlerde yani yakın zamanda dünyaya gelen nesil düşünülmemiş. Bu gelen yeni nesil şimdilerde çok belirgin özelliklere sahip olmasalar da Z kuşağından farklı özelliklere sahip olduklarını da ifade edebiliriz. Birçok yerde bu kuşak için alfa gen kuşağı adı verilmiş bile. Bu kuşak 2013 yıl sonrası dünyaya gelen şimdilik dünyayı biçimlendiremeyen ama gelecek vadeden bir kuşak olacağı tahmin ediliyor.

X Y Z Kuşağı Hangi Yıllar

X, Y, Z kuşakları dünya üzerinde yaşamaya devam eden insan neslinin oluşturduğu kuşaklardır. Bu kuşaklardan önceki dönemlerde yaşamış olan ve dedelerimiz olarak yaşamlarını sürdüren bir kuşak daha bulunuyor dünya üzerinde. Bu kuşağa bebek patlaması kuşağı denilmektedir. Bu kişiler 1946-1964 arası doğmuş olanların kuşağını oluşturmaktadır. Bu grubun dünya üzerinde çok büyük bir etkisinin kaldığı söylenemez. X Y Z kuşağı hangi yıllar merak edildiğinde bu kuşakların doğdukları yıllara göre sınıflandırmasını şu şekilde yapmak mümkün olabilir:

1965-1980 yılları arasında doğanlar X Kuşağı,
1980-2000 yılları arası doğanlar Y Kuşağı,
2000 yılı ve sonrasında doğanlar Z Kuşağı olarak adlandırılıyor.

Yapılan araştırmalar bu farklı kuşaklara ait olan kişilerin kişisel özellikler, tutum ve davranışları bakımında farklılıklar olduğunu ortaya koymuştur. Yine bu araştırmalar kuşaklar arasında farklılıklar bulunduğunu fakat bu farklılıkların net ve kesin olmadığı da ortaya koymaktadır.

Farklılıklar bulunmakla birlikte ortak nokta bulma konusunda da sınırlar çok keskin değildir. Bunun sebepleri arasında kişilerin aile içinde %100 iletişim kurmak zorunda olmaları ve bu sırada birbirlerinden etkilenmeleri gösterilebilir. Bunun yanında okulda, işyerinde bu farklı kuşaklardan insanlar ortak noktalarda buluşmak ve aynı işleri yapmak zorundadır. Bu durumda kuşaklar farklı düşünse de aynı işleri yapmak ve aynı ortamlarda bulunmak zorundadır. Bu da etkileşim demektir. Yani yıllara göre farklı zaman diliminde doğmuş olanlar kendilerinden daha küçüklerle ve daha büyüklerle iletişim kurmak zorundadır. Bu da kuşak çatışmalarının azalmasını sağlamaktadır. Günümüzde kuşak çatışması özellikle X ve Z kuşağı arasında çok daha belirgindir. X kuşağı Z kuşağını sorumsuz ve hayatı önemsemeyen kişiler olarak görürken Z kuşağı da X kuşağının çok kuralcı ve aşırı sorumluluk sahibi olduğunu düşünmektedir. Bu iki neslin birbirine bakışını kuşak çatışması olarak ifade edebiliriz.

X Y Z Kuşağı Yaş Aralığı

Farklı yıllar arasında doğanlara farklı kuşak isimleri takıldığı bilinmektedir. Bu kuşaklar arasındaki farklılıklar yaş farkına da dayanmaktadır. Yani X kuşağının sorunlulukları ve yaşama bakış tarzları ile Z kuşağı arasında çok büyük farklar olabilir. Bir kuşak aile sorumluluğunu alırken diğer kuşak henüz mesleğini yeni yeni eline almaya hazırlanmaktadır. Bu durumda X kuşağı ile Z kuşağının yaş farkı çok daha artmakta ve bu da bakış açısının, ihtiyaçların ve beklentilerin farklı olmasını sağlamaktadır. X Y Z kuşağı yaş aralığı şu şekilde olmaktadır:

X nesli, 1965-1990 arası doğanlara denir. Bu durumda en yaşlısı 58, en genci 44 yaşındadır.
Y nesli, 1980-2000 arası doğanlardır. Y neslinin en yaşlısı 43, en genci ise 24 yaşındadır.
Z nesli, 2000 yılı ve sonrası doğanlara denilmektedir. Bu kuşağın en büyüğü 23 yaşındadır.

Bu yaş sınırları farkı şekillerde de sunulabilmektedir. Fakat sınıflandırmalara bakıldığında birkaç yıl farklılığın dışında kuşakların yaş gruplarında çok da belirgin farklar bulunmamaktadır. Bu birkaç yıl farklılık da yapılan araştırmaların ele aldığı özelliklere ve ilgi alanlarına göre değişmektedir.

Yaşın insanın yaşam tarzı ve hayata bakış açısı bakımından çok önemli etkisi bulunmaktadır. Bu farklı yaşlara sahip kuşakların dünya üzerindeki sorumlulukları da farklı şekillerde olmaktadır. Kuşakların farklı şekillerde sınıflandırılmasının sebebi işte bu gibi durumlardır. Kuşakların X, Y, Z olarak ayrılması bu yaşlara göre gösterilen değişime bağlıdır. Şimdi Z kuşağı olarak bilinen nesil yıllar sonra X kuşağının sorumluluklarını almaya başladıklarında çok daha farklı özelliklere sahip olacaktır. Bu kişilerin beklenti ve hayata bakış açısı yaşanan yıllara ve alınan sorumluluklara göre değişmektedir.

X Y Z Kuşağı Özellikleri

Bu kuşakların en belirgin özellikleri yapılan çeşitli araştırmalarla ortaya konulmaktadır. Bu araştırmaların yapıldığı yaş gruplarının farklı yönlerine göre farklı sonuçlara ulaşılmış olması söz konusudur. X Y Z kuşağı özellikleri arasından en çok belirgin olanları şu şekilde sunulabilir:

X kuşağı kurallara uyumlu, aidiyet duygusu güçlü, otoriteye saygılı kişilerdir. Bu kişiler sadık, çalışkanlığa önem veren bir kuşak olarak tanımlanmaktadır. Para kazanma odaklı kişiler olup iş yaşamlarında çalışma saatlerine uyumludur. X kuşağının iş motivasyonları yüksektir. Mesai saatlerinin dışında belirli çalışma süresinden sonra kademe atlayabileceklerine inanırlar. Bu kişiler sabırlıdırlar ve kendilerini gerçekleştirme yerine daha çok yaşamak için çalışırlar.
Y kuşağı bağımsız olmayı seven bir kuşaktır. Bu kuşaktakiler özgürlüklerine düşkünler ve iş yaşamlarında da çok beklentileri yoktur. Belirlenen mesai saatleri arasında çalışmayı sevmezler. Bu yüzden de iş saatinden ziyade işe odaklanmayı severler.
Z kuşağı internet ve mobil teknolojileri kullanmayı seven bir kuşaktır. Bu nesil akıllı telefonlar, iPad’ler ya da tablet bilgisayarlar ile yaşamlarının her alanında aktiftirler. Bu kuşak internet aracığıyla sosyalleşmeyi tercih etmektedir. Sosyal medyada arkadaş gruplarına sahip olup burada çok sosyal ev aktiftirler.

İşte bu belirgin özellikler kuşakların kendi aralarındaki farklılıklar olarak ortaya çıkmaktadır. Kuşakların özellikleri sıralanırken teknolojinin etkisinin çok belirgin olduğu görülmektedir. X kuşağı gazete, televizyon ile yetinirken Z kuşağı elindeki telefonun hep son modelini almak istemektedir. Bunun yanında nesiller arasında sorumluluklar da özelliklere yansımaktadır. Evli olan ve çocuklarının sorumluluklarını alan X kuşağı ile henüz evlenmemiş olan Z kuşağının sorumlulukları farklı olacağı için hayata bakış açısı da beklentiler de farklı olacaktır.